Kajakiem
po Szprotawie
Piękna rzeka Szprotawa !
Szprotawa (niem. Sprotte) – rzeka w zachodniej Polsce, prawy dopływ Bobru o długości 57,5 km i powierzchni dorzecza 870 km². Płynie przez Równinę Szprotawską w województwie dolnośląskim i lubuskim.
Rzeka wypływa kilkoma strugami w gminie Chocianów nieopodal wsi Ogrodzisko koło Lubina.
Na północ od Przemkowa płynie przez obszary bagien i stawów, a do Bobru uchodzi w Szprotawie.
W dolinie Szprotawy znajduje się rezerwat ornitologiczny Stawy Przemkowskie. Obszar chronionego krajobrazu.
Główne dopływy:
-
prawe: Zielenica, Kalinka, Skłoba, Kanał Północny, Szprotawica;
-
lewe: Kamienny Potok
Ważniejsze miejscowości nad Szprotawą: Trzmielów, Parchów, Buczyna, Sucha Dolna, Wiechlice, Szprotawa.
Przez mieszkańców miasta Szprotawa nazywana dla odróżnienia Szprotą, Szprotką lub Szprotawką.
Źródło: Wikipedia
Spływ kajakowy Szprotawą
Rzeka Szprotawa, popularnie zwana Szprotą, to przyjemny nizinny ciek o łagodnym nurcie. Stanowi prawy dopływ Bobru. Wypływa w okolicy wsi Brunów-Ogrodzisko na północ od Polkowic, uchodzi w mieście Szprotawa. Długość rzeki wynosi 57,5 km. Płynie przez obszary województw dolnośląskiego i lubuskiego. W połowie jej biegu znajdują się Bagna Przemkowskie z rezerwatem ptasim Stawy Przemkowskie. Największe dopływy: Szprotawka, Sucha, Kamienny Potok. Dolina rzeki jest objęta ochroną krajobrazową. Przez wieki nazywała się „Sprotte” i jest bardzo prawdopodobnym, że od nazwy rzeki zaczerpnięto nazwę dla położonego nad nią miasta Szprotawa. „Sprott” mogło oznaczać „porozrywany” ciek.
Dno Szprotawy jest piaszczyste i piaszczysto-muliste, chętnie i szybko porasta roślinnością rzeczno-stawową. Szerokość koryta waha się na ok. 6-8 m. Rzeka płynie w otoczeniu krajobrazu wiejskiego i leśnego, który można do pewnego stopnia przyrównać np. do słynnej Czarnej Hańczy - malownicza zielona dolina, a w oddali drewniane ogrodzenia i wiejskie domostwa.
Niezbędnymi warunkami do niezakłóconego pokonania tej rzeki są przynajmniej średni lub średnio-niski stan wody oraz niezarośnięte koryto. Roślinność rzeki jest rzadko koszona, stąd przy niskim stanie wody w szczytowym okresie wegetacji brakuje wolnej przestrzeni. Zalegające kamienie czy gałęzie należą do rzadkości.
Spływ można rozpoczynać pod wsią Rudziny, przy moście spinającym drogę nr 328 Przemków-Niegosławice. Według niektórych historyków gdzieś na bagnach przemkowskich w 1015 roku Bolesław Chrobry pobił rycerzy cesarza niemieckiego. Miejsca bitwy do dziś nie odnaleziono.
Płyniemy na zachód ku wsi Sucha Dolna (gmina Niegosławice). Początkowo trasa wiedzie w otoczeniu podmokłych lasów liściastych, po czym ukazuje się krajobraz łąk i pól rozłożonych na łagodnych skarpach pradoliny. Na tym odcinku Szprotawa posiada wały przeciwpowodziowe.
Cały proponowany odcinek (ok. 20 km) można przepłynąć w ciągu 1 dnia, jednak ze względu na urok rzeki i jej bezpośredniego otoczenia można zaplanować jeden biwak, np. na jednej z łąk na wysokości wsi Sucha Dolna – Cieciszów.
W Suchej Dolnej znajduje się ruina pałacu i takie same zabudowania folwarczne. Przez most wiedzie droga do leśnej osady Krzywczyce, w której znajduje się konne gospodarstwo agroturystyczne. Warta polecenia jest np. przejażdżka bryczką przez las oraz parzona na miejscu wyjątkowo smaczna miętowa herbata (z własnych upraw). Oczywiście można także pojeździć konno lub otrzymać lekcję takowej jazdy. Tuż za Suchą Dolną do Szprotawy uchodzi z prawej strony potok Sucha.
W Cieciszowie (Puszcza Wiechlicka) znajduje się mini przystań i pałac wraz z zabudowaniami folwarcznymi. Około 1 km na zachód od Cieciszowa rzeka się rozwidla – to miejsce po dawnym młynie, a od niedawna mała elektrownia wodna. Warto przystanąć tu na postój i zobaczyć malowniczy wąwóz (droga na prawym brzegu), a także ukryte w skarpie źródło.
Tuż zaraz osiągamy wieś Wiechlice (Puszcza Wiechlicka), słynącą z zabytkowych kamiennych drogowskazów, które stoją m.in. w pobliżu mostu (na skrzyżowaniu) spinającego drogę do wsi Dzikowice. W Wiechlicach niedawno odrestaurowano pałac i otwarto w nim centrum rekreacyjno-wypoczynkowe. Atrakcją Wiechlic jest również stare nieczynne lotnisko wojskowe, a na jego terenie m.in. hangary lotnicze, schron dowodzenia i magazyn na broń jądrową. W Wiechlicach do Szprotawy od lewej strony wpływa Kamienny Potok, a dalej z prawej strony Rów Kościuszko.
Autorzy zastrzegają, że powyższy opis trasy nie zawiera wszystkich elementów i nie gwarantuje bezpiecznego spływu. Rzeka to żywioł, który stale zmienia uwarunkowania spływu, a człowiek stale przekształca środowisko, tworząc nowe okoliczności. Zawsze należy rzetelnie zapoznać się z trasą spływu, m.in. zasięgając porady u obeznanego z nią kajakarza. Spływ powinien prowadzić doświadczony pilot. Taką usługę świadczy Towarzystwo Bory Dolnośląskie.
UWAGA !!! Przenoski na Szprocie i miejsca szczególnej uwagi na odcinku m. Ostaszów - m. Szprotawa:
Nawet tak spokojna i łagodna rzeka wymaga na pewnych stanowiskach zachowania ostrożności.
1. Przenoska ok. 40 m "Tama przy Stawach Przemkowskich", lewą stroną. Uważać na ukryte w trawie dziury na wysokości tamy! Tuż za tą tamą przewężenie, możliwe gałęzie i zdecydowanie szybszy nurt.
2. Przenoska ok. 50 m "Elektrownia wodna w Wiechlicach", lewą stroną przez wyspę (kanał, tuż za pierwszą zastawką). Zarówno przy dobijaniu jak i wodowaniu uważać na ostre kamienie, by nie uszkodzić kajaków.
3. Przenoska ok. 70 m "Elektrownia wodna w Henrykowie", lewą stroną. Przy wodowaniu uważać na ostre kamienie, by nie uszkodzić kajaków.
4. Przenoska ok. 10 m "Krowi Most" (kładka) we wsi Wiechlice, stalowy. Przenosić prawym brzegiem.
5. Przy niskim stanie rzeki możliwe wystające kamienie przy kładce ul. Sienkiewicza w Szprotawie. Pod kładką płyniemy środkiem rzeki.
6. Szybszy nurt, wystające kamienie (tzw. Kamienne Wrota Szprotawy) i skręt 90 stopni w prawo w okolicy pieszej kładki ul. Kochanowskiego w Szprotawie. Wrota należy pokonać środkiem rzeki i od razu przygotować się do ostrego skrętu w prawo, by nie uderzyć w mur na wprost.
7. Przewężenie i meander w lewo za mostem ul. Kochanowskiego w Szprotawie, możliwe gałęzie, betonowy mur po prawej stronie
8. Przenoska ok. 150 m w m. Szprotawa przed ujściem do Bobru: lewy brzeg w parku miejskim, wodowanie z cypla ul. Krasińskiego.
Źródło: