Bory Dolnośląskie
Szprotawa jest północną bramą do Borów Dolnośląskich
Połowa Gminy Szprotawa jest zatopiona w Borach Dolnośląskich - największym zwartym kompleksie leśnym w Polsce. Uchowanie się tak dużego obszaru leśnego to nie przypadek. Po prostu z racji piaszczystych jak plaża gleb nie mogło tu się rozwijać rolnictwo, a historyczne osadnictwo skupiało się przede wszystkim wzdłuż rzek - Bobru i Kwisy. Dzięki temu pasjonaci przyrody mają do dyspozycji dziesiątki kilometrów lasów w każdą stronę. Szprotawa to obok Bolesławca, Żagania, Żar, Zgorzelca i Przemkowa jedna z bram do Borów Dolnośląskich, z drogami samochodowymi, ścieżkami rowerowymi i turystycznymi trasami.
Największym symbolem Borów Dolnośląskich był najstarszy w Polsce dąb szypułkowy - pomnik przyrody "Chrobry", niedawno śmiertelnie podpalony, jednak z zachowanym korpusem. Niewykluczone że w najbliższej przyszłości zostanie poddany specjalnym zabiegom konserwacyjnym, by choć już martwy nadal przyjmować gości.
Jednym z najcenniejszych siedlisk leśnych Borów Dolnośląskich jest Rezerwat "Buczyna Szprotawska", tzw. wyspa buków w otoczeniu wszechpanującej sosny. To prastary las miejski Szprotawy, z unikatową zabytkową wiatą z końca XVIII wieku (na zdjęciu powyżej). O Buczynie pisał światowej sławy botanik Heinrich Goeppert.
Najpopularniejszą trasą turystyczną północnej części Borów Dolnośląskich jest "Pętla Bobrowicka", wraz z "Czerwoną Drogą" prowadząca do chronionych prawnie użytków ekologicznych na "Stawach Bobrowickich". To miejsce o uzdrowiskowym charakterze. Już dwie godziny pobytu nad stawami dają odczuwalne pozytywne efekty.
Niemal każdego wolnego dnia rzesze turystów pielgrzymują do "Pustyni Kozłowskiej", tj. obszaru śródlądowych odkrytych wydm, relikcie po dawnym bombowisku rakietowym. W sąsiedztwie pustyni znajdują się obszary wrzosowisk, szczególnie cenione w okresie kwitnienia przez pszczelarzy, fotografów i miłośników przyrody.
Niemniej atrakcyjna jest wieża obserwacyjna z widokiem na ptasi rezerwat nad "Stawami Przemkowskimi". A do wieży prowadzi przez bagna długa drewniana kładka. To jeden z największych obszarów wodno-bagiennych w Polsce, zasilany wodami rzeki Szprotawa. W czasach III Rzeszy realizowano tu największy projekt organizacji Reichsarbeitsdienst, polegający na ujarzmieniu bagien. Ponoć to gdzieś tu piechota i łucznicy Chrobrego pokonali w bitwie kwiat rycerstwa niemieckiego (1 września 1015).
Nie był w Borach Dolnośląskich ten, kto nie widział słynnych Wałów Śląskich - najdłuższego zabytku archeologicznego w Polsce. To pas średniowiecznych umocnień przypisywany niegdyś Chrobremu, a w świetle najnowszych badań to zapora graniczna Księstwa Głogowskiego. Szczególne wrażenie robią odcinki budowli zachowane w pobliżu Piotrowic.
"Pupa Słonia" to nazwa osobliwej skały ponad doliną górskiej Kwisy. A towarzyszy jej równie efektowny "Dzban Herbaty". Stąd już kilka kroków do malowniczego "Diabelskiego Wodospadu", gdzie miliony lat temu ruchy tektoniczne załamały bieg rzeki.
Architektonicznymi perłami Borów Dolnośląskich są m.in.: Pałac Wiechlice, unikatowy dwuwieżowy Ratusz w Szprotawie z krzywą wieżą, Zamek Kliczków, Pałac Żagański i biblioteka klasztorna, Rynek w Bolesławcu, Pałac w Iłowej.
Link do innych atrakcji Borów Dolnośląskich
Tekst i zdjęcia:
Maciej Boryna (st. przewodnik)
Towarzystwo Bory Dolnośląskie
