top of page

TROPAMI SZPROTAWSKIEGO GENIUSZA

i PRADZIADKA NOBLISTKI

Maciej Boryna
Park Goepperta Szprotawa

W Szprotawie zachował się jego słynny dom rodzinny z "murzynkiem”, cudem odnaleziony przedwojenny pomnik i ceniony park zwany jego imieniem. O kim mowa?

 

To urodzony w 1800 roku w Szprotawie Heinrich Göppert. Pochodził z rodziny aptekarskiej, w takim kierunku też się kształcił. Ale to było stanowczo za mało dla człowieka renesansu. Wkrótce habilitował się z medycyny i botaniki, nadzorował Ogród Botaniczny we Wrocławiu i wykładał w Szkole Chirurgicznej.

 

Światową sławę przyniosły mu liczne badania i opracowania o życiu roślin, szczególnie drzew. Obecnie student botaniki każdej renomowanej uczelni na globie uczy się na jego dorobku. To Göppert ostatecznie potwierdził pochodzenie węgla od roślin!

Pod Szprotawą odkrył tajemnicze stanowisko ze złożami skamieniałych muszli i kośćmi zwierząt. Opisał szczegółowo ciekawe okoliczności uderzenia i przejścia pioruna przez szprotawską kamienicę. W 1883 otrzymał prestiżowy brytyjski Medal Murchisona, przyznawany przez Londyńskie Towarzystwo Geologiczne. Uważany jest za pierwszego niemieckiego paleobotanika.

 

Jego prawnuczka Maria Goeppert-Mayer otrzymała w 1963 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za odkrycia dotyczące struktury powłokowej jądra atomowego.

 

Nie ulega wątpliwości, że to wyjątkowa postać. A Szprotawa ma to szczęście, że wydała na świat słynnego naukowca. Wędrówkę śladami Göpperta rozpoczynamy przy jego domu rodzinnym, obecnie ul. Odrodzenia 1, dawniej apteka z mieszkaniem. Uwagę przykuwa zabytkowa postać „murzynka”, symbolu witalności, zdrowia i mocy egzotycznych roślin. W 2000 roku próbowano ją wykraść. Dom Goepperta jest kwalifikowany do Szprotawskiej Odznaki Turystycznej !

Dom Goepperta Szprotawa

Następnie kierujemy się przez Rynek do pomnika Göpperta przy wejściu do parku nazwanego jego imieniem (ul. Mickiewicza). Odsłonięty w 1900 roku pomnik zaginął po II wojnie światowej, odtworzono go z odnalezionych oryginalnych fragmentów i odsłonięto ponownie w 2015 roku w obecności członków rodziny i oficjalnej delegacji niemieckiej. Zakorzeniony w XIX wieku park miał nawiązywać do wrocławskiego ogrodu botanicznego. Niedawno zredagowano koncepcję jego rewitalizacji. W 2020 roku w parku powstanie ścieżka edukacyjna w ramach nawiązującego do postaci Göpperta paleoparku z figurami dinozaurów…

 

W Galerii Zbiorów Regionalnych dysponującej eksponatami użyczonymi przez Muzeum Ziemi Szprotawskiej im. F.Matuszkiewicza można zobaczyć historyczne butle aptekarskie z apteki Göppertów.

 

Oczkiem w głowie sławetnego profesora był Rezerwat Buczyna Szprotawska, który dzięki jego badaniom stał się znany naukowcom na całym świecie. Göppert odkrył w nim istotne dla nauki egzemplarze rzadkich i chronionych roślin.

 

Redakcja:

Maciej Boryna

Punkt Informacji Turystycznej UM w Szprotawie

 

Pomocne linki:

 

Mapa Szlakiem Göpperta

https://www.google.com/maps/d/viewer?mid=1eyCQ2Uxz87gCVdmwcPe3uq14Plerhbu0&hl=pl&usp=sharing

 

Nota biograficzna

http://www.ogrodbotaniczny.wroclaw.pl/dyrektorgoppert.html

 

O Parku Göpperta https://pdfhost.io/v/ZOH4jZ6n_Zaoenia_do_koncepcji_zagospodarowania_Parku_Goepperta_w_Szprotawie_2020pdf.pdf

 

Dom rodzinny Göpperta

https://pl.wikipedia.org/wiki/Dom_rodzinny_Heinricha_G%C3%B6pperta

 

Wiata w Rezerwacie

https://borynam.wixsite.com/zwiedzamyszprotawe/gdzie-bawila-sie-szprotawa

Pomnik Goepperta w Szprotawie
bottom of page