Odkrycia archeologiczne
w Parku Słowiańskim
Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy „Park Słowiański” w Szprotawie to dla mieszkańców miejsce szczególne. Z jednej strony ze względu na prozdrowotny mikroklimat. Jak mawiają, wystarczy już dwugodzinny spacer, aby odczuć pozytywne efekty. Z drugiej strony w parku znajdują się dosłownie tajemnicze obiekty historyczne i archeologiczne, mocno wpisane w pejzaż kulturowy miasta. Niemal każdy dorosły szprotawianin zna słynną monumentalną „górkę miłości”, a w rzeczywistości słabo poznany obiekt archeologiczny pod nazwą „Gród Chrobry” i jednocześnie pomnik przyrody w postaci unikatowego w całej pradolinie Bobru ostańca erozyjnego tej wielkości. Niedawne rewelacje Muzeum Ziemi Szprotawskiej donoszą o odkrytym w starych archiwach podaniu, mówiącym o górce jako wzgórzu ofiarnym z czasów pogańskich.
Mapa z lokalizacją Grodu Chrobry
W południowo-zachodniej części 10-hektarowego kompleksu znajduje się „stary Bóbr”, obszar wodno-bagienny zwany przez Niemców „Grzęzawiskem Chorwackim” od poświadczonego w źródłach zatopienia w tym miejscu oddziału zaciężnych Chorwatów podczas wojny 30-letniej.
Całkowicie odmienną gratkę dla badaczy tajemnic historii stanowi obiekt o nazwie „Prochownia”. Faktycznie składowano tam niegdyś amunicję. Ale prawdziwą sensacją są przytaczane przez Igora Witkowskiego odtajnione informacje amerykańskiego wywiadu, traktujące o super tajnym ośrodku hitlerowskich badań nad energią atomu.
Wracając jeszcze do archeologii. Poza wspomnianą „górką miłości” współczesna nauka żadnym innym obiektem w Parku Słowiańskim dotąd się nie interesowała. W latach 90. ubiegłego wieku Młodzieżowy Klub Archeologiczny ze Szprotawy informował służby konserwatorskie o odkryciach starych budowli ziemnych i fragmentów ceramiki w sąsiedztwie „górki miłości”. Jeden z nich nazwano „kuźnią” (patrz zdjęcie poniżej). To grupa mniejszych powierzchniowo obiektów z uchwytnymi śladami kulturowymi. Co ciekawe były one znane niemieckim badaczom już w XIX wieku i objęto je ochroną prawną jako historyczne zabytki kulturowe (Kulturgeschichtliche Denkmäler). Jednakże nic więcej o nich nie wiemy, chociaż konstelacja w pobliżu archeologicznej „górki miłości” i chrobrowej Iławy winna wzbudzać zainteresowanie badaczy.
Mapa do lokalizacji reliktów po Bobrzanach
Cechą wspólną wszystkich obiektów jest położenie w pradolinie Bobru, szerokiej na omawianym odcinku na ok. 2 km. Możemy mówić o swoistym rezerwacie archeologicznym w Parku Słowiańskim, paradoksalnie niewiele o nim wiedząc. To pole do popisu dla archeologów, historyków, a może przede wszystkim dla pożytecznych regionalistów. W trójkącie Iława-Polkowiczki-Szprotawa (patrz zdjęcie powyżej) w zamierzchłych czasach działo się coś ciekawego. Zapewne miało to coś wspólnego z potęgą średniowiecznej Iławy, w której Chrobry w 1000 roku gościł cesarza Ottona III. Może to właśnie tu zamieszkiwało plemię Bobrzan, podejrzewane o późniejszą uległość wobec hegemonii silniejszego plemienia Dziadoszyców. Odkryte w pobliżu cmentarzyska i ślady osadnicze z epoki brązu świadczą o tym, że człowiek z jakichś względów upodobał sobie tę ziemię już w starożytności.
Czytaj także: Starożytni Bobrzanie
Maciej Boryna 2020
Muzeum Ziemi Szprotawskiej