Literatura wzmiankuje szprotawską lożę "Johannisloge Augusta", działającą w latach 1861-1932. Była ona zrzeszona w Wielkiej Loży Royal York. Po dojściu Hitlera do władzy lożom zakazano działalności. Ideą organizacji masońskich jest przekonanie o konieczności pracy nad wewnętrznym rozwojem człowieka i społeczeństw – według zasad braterstwa ponad podziałami, zwłaszcza religijnymi i politycznymi. Budynek przy ul. Młynarskiej w Szprotawie aż tryska wolnomularskimi przekazami. Każdy szczegół ma znaczenie. A jakie dokładnie? To wiedzą wtajemniczeni.

​

Przyjrzyjmy się najpierw płycinom podokiennym dolnej kondygnacji. Pojawiają się w nich symbole masońskie, zarówno te powszechnie znane, jak też rzadziej spotykane: trójkąt, liniał, dłuto, węgielnica, rylec, cyrkiel, ekierka. W bandzie nad środkowym oknem również był umieszczony symbol. Niesamowite wrażenie sprawiają olbrzymie świeczniki, wpięte w elewację na wysokości wyższej kondygnacji. Znaczenie ma także okrągłe i dzielone na trzy części okno na poddaszu.

To wszystko na elewacji wschodniej, bo ze wschodu przychodziło wszelkie dobro...

 

Od strony południowej znajdują się również świeczniki, a ponad wejściem do piwnicy umieszczono kolejną węgielnicę. Tu także na poddaszu dostrzegamy okrągłe okno dzielone na trzy części. Na pewno swoje znaczenie posiadają inne detale architektoniczne budynku, włącznie z portalem wejściowym przypominającym wejście do świątyni.

​

Spróbujmy na podstawie dostępnej literatury wyjaśnić znaczenie niektórych symboli:

Cyrkiel - mądrość, twórcze siły Boga

Węgielnica - równowaga, szczerość

Trójkąt - nauka, odwrócony - woda (w alchemii)

Dłuto - uczeń, troska o innych

Okrąg - absolut

Trzy - wiedza, piękno i siła

Świecznik - element ołtarza, tj. miejsca loży, w której pracuje czcigodny (mistrz lub przewodniczący loży)

Owalne okno przypomina gwiazdę trójramienną (tak na marginesie chroniony prawnie znak mercedesa, który rzekomo zaprojektował dyrektor techniczny Deutz`a Gottlieb Daimler).

​

Wolnomularze posiadają swoje struktury i stopnie wtajemniczenia oraz rytuały.

Mistrzem katedry loży Augusta w Szprotawie był w pewnym czasie Franz Schwalbach (1831-1901), autor książki o historii wolnomularstwa (Kurzgefasste Gechichte der Freimaurerei, 1876).
 

Na zakończenie dodam, że jako młody badacz historii Szprotawy miałem w rękach mosiężną pieczęć szprotawskiej loży, którą mój przyjaciel znalazł w ruinach poniemieckiego punktu pocztowego w Kartowicach. Na pieczęci było tzw. wszystkowidzące oko opatrzności. Jest ono często odczytywane jako wyobrażenie Boga, przedstawione w postaci piktogramu składającego się z otwartego oka wpisanego w trójkąt równoramienny, z którego boków wychodzą promienie. Poniżej dwie dłonie w geście powitania, zgody.

​

Szprotawa wpisała się w światowe trendy wolnomularskie i posiada osobliwy zabytek z nimi związany. Warto kultywować szlachetne idee. To nie jedyny obiekt wolnomularski w Szprotawie. Ale o tym kiedy indziej.

​

Maciej Boryna

Szprotawa 2020

​

Czytaj także: Tajemne znaki masonów w Szprotawie