Nie taki zwykły zamek. Tuż obok niego, w poprzek podwórza biegła państwowa granica pomiędzy księstwami głogowskim a żagańskim, wpleciona w słynne Wały Śląskie. A naprzeciw stał „stary zamek”, rozebrany po 1945 roku. Gdy w 1656 roku w Żaganiu żniwo zbierała zaraza, na zamku w Janowcu mieściła się zastępczo rządowa kancelaria.

 

Link do lokalizacji zamku

 

RUINA PRZEZ PRZYPADEK

Ostatnie losy budowli były pechowe. W 1960 roku zabytek częściowo strawił pożar. Według rozpowszechnianej informacji, w 1983 roku jakimś sposobem  trafia w tajemnicze prywatne ręce. Po czym w niewyjaśnionych okolicznościach staje się bezpański. W zapomnieniu popada w ruinę. Dopiero procedura wszczęta na wniosek Muzeum Ziemi Szprotawskiej sprawiła, że obiektem zainteresowało się państwo. Obecnie to ruina w rękach prywatnych.

 

Zamek zbudowano w latach 40. XVI wieku, prawdopodobnie na warowni wzniesionej już w XV wieku. A musiał powstać tylko dlatego, bo Zygfryd von Nechern ze szlachty żagańskiej miał siedzibę w obcym państwie, tj. księstwie głogowskim, we wspomnianym „starym zamku”. Nowy zamek zbudowano dosłownie rzut kamieniem od starego, ale już na terenie księstwa żagańskiego.

 

Budowla z założenia miała mieć charakter obronny. Posadowiono ją w dolinie Młynówki, a do środka wchodziło się przez drewniany most. Jednakże XVI wiek był okresem, w którym zmieniły się trendy budowlane, tzn. dawne założenia obronne zmieniano na bardziej wytworne dworskie rezydencje, tzw. dwory obronne. Tak też zamek w Janowcu wygląda jakby jedynie udawał zamek.

We wnętrzu posiada mały dziedziniec. Osobliwością są cegły z wyrytymi scenami z epoki.

 

W 1593 roku zamek nabywa baron von Kittlitz z Małomic, a w 1680 roku umiera ostatni z małomickiej linii, wtedy cały majątek przejmuje żagański sąd dworski. – Z tego okresu pochodzi zachowany ciekawy szczegółowy opis i inwentarz całego zespołu. W 1687 roku przeszedł w ręce rodziny von Redern, a w okresie 1778-1945 roku był w posiadaniu ro­dziny zu Dohna.

 

Ruina może być zwiedzana jedynie z zewnątrz z bezpiecznej odległości. Będąc już w Janowcu, warto odwiedzić pobliską kolejną rezydencję nad Młynówką – odremontowany Pałac Chichy. Przy sprzyjającym stanie wody, do obu zabytków można dopłynąć kajakiem !

​

Jako ciekawostkę należy dodać, że według badaczy średniowiecznych krzyży pokutnych, jeden taki miał stać przy starej drodze z Janowca do Szprotawy, obecnie zaginiony.

 

Mapa dojazdu do Zamku Janowiec i Pałacu Chichy

​

Tekst i zdjęcia:

Maciej Boryna

Przewodnik turystyczny

 

Więcej w książkach:

1. M.Boryna, Małomice na rubieży Borów Dolnośląskich, 2008.

2. M.Boryna, Wały Śląskie. Tajemnice dawnych granic, 2011.

3. Strona internetowa Pałacu Chichy  

 

Na podstawie:

1. Felix Matuszkiewicz, w: Heimatkalender für den Kreis Sprottau 1941

2. Georg Steller, w: Heimatkalender für den Kreis Sprottau 1942

3. Izabela Ciesielska, Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego