ZAGADKOWA SKAŁA MAGMOWA
Jej rozmiary i pochodzenie pozostają nieznane
Nikt nie wie, jak bardzo jest wielka, bo nieznana jej część skrywa się w ziemi. Oficjalnie to głaz narzutowy, ale przypomina też tzw. porwak, czyli skałę oderwaną od większego utworu i przeniesioną na dużą odległość. Nie wiadomo jednak skąd przybyła i kiedy to nastąpiło.
Skała musi być wyjątkowa, skoro śląski naukowiec prof. dr Theodor Schube w 1930 roku wymienił ją wśród najważniejszych pomników przyrody dawnej rejencji legnickiej. Okaz został przez Niemców wnet objęty ochroną prawną. Paradoksalnie bardzo niewiele o nim wiemy. Może okazać się nawet największym w regionie.
Skałę można zobaczyć wprost z drogi wojewódzkiej jadąc ze Szprotawy do Zielonej Góry, na początku lasu za wsią Długie, po prawej stronie. To teren Nadleśnictwa Szprotawa, Leśnictwo Długie.
Wyjątkowy kamień zajmuje powierzchnię ponad 12 metrów kwadratowych, ale mało nam to mówi, bo jak wyżej wspomniano, widzimy jedynie jego część wystającą ponad powierzchnię ziemi. Podaje się, że składa się z granitu i kwarcu. Niewykluczone, że mamy do czynienia ze skałą metamorficzną, tj. gnejsem lub granitognejsem. W skale można dostrzec mieniące się różnymi kolorami odmiany kwarcu, a także mikę, tzw. kocie złoto, należącą do głównych minerałów skał magmowych. W słońcu skała mieni się tysiącami święcących drobinek niczym Droga Mleczna. Bądź co bądź ten wspaniały okaz wymaga badań naukowych.
27 czerwca 2019 roku Rada Miejska w Szprotawie ustanowiła kamień pomnikiem przyrody o nazwie „Flins”, o co wnioskowało Towarzystwo Bory Dolnośląskie. Ciekawostką jest, że w bezpośrednim zapleczu Flinsa przebiega historyczna granica pomiędzy dawnymi powiatami szprotawskim a kożuchowskim, zamarkowana wałem ziemnym z nieznanego okresu. Nie można wykluczyć, że skała posłużyła w średniowieczu jako naturalny wyznacznik graniczny. Przy Flinsie występuje też kartograficzne źródło Potoku Sucha. W pobliżu zainstalowano skrytkę międzynarodowej gry terenowej geocaching.
Z racji usytuowania przy drodze wojewódzkiej (nr 297), Flins to turystyczna wizytówka Ziemi Szprotawskiej. Działający przy burmistrzu Szprotawy Zespół ds. Rozwoju Turystyki wnioskuje o utworzenie dedykowanego parkingu dla aut, aby umożliwić jak największej rzeszy zainteresowanych zobaczenie tak osobliwego w regionie pomnika. Na razie zamontowano przy nim tablicę informacyjną oraz ławeczkę.
Tekst i zdjęcia:
Maciej Boryna
Towarzystwo Bory Dolnośląskie 2022
Akt prawny:
Uchwała Rady Miejskiej w Szprotawie z 27.06.2019 r. w sprawie ustanowienia pomnika przyrody
Zakazy:
1) niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu lub obszaru;
2) zmiany sposobu użytkowania ziemi;
3) wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu;
4) umieszczania tablic reklamowych
Literatura:
T.Schube, Neue Beobachtungen über schlesische Naturdenkmäler in den Jahren 1917-1924, 1925
T.Schube, Die wichtigsten Natur-Denkmäler im Regierungsbezirk Liegnitz, 1930
H.Szczegóła, M.Boryna, Szprotawa i okolice. Na tropach historii i przyrody, 2010
